|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POESIS Infernorum V: De Paulo et Francisca - Dantis Allagherii Divina Comoedia Sic orbe ex primo descendimus , impie secundum Venimus, ampla minus loca complexum, atque doloris Pius tanto, afflictas animas cogentis acute More canum ingemere. Hic Minos stat, et horridus ore Ringitur; hic culpas vcnienlum discit, cosque Judicat, et prensos mittit, prout ipse revinxit. Nam male nata anima ut coram stetit, ipsa fatetur Omne genus vitae. Tunc is, qui crimina novit, Quae loca tartareis sit digna habitare sub antris Inspicit, ac toties sese glomeramine caudae Cingit, quot gradibus demersam degere jussit. Semper circumstant hunc multae adeuntque vicissim Judicium, caussas orant, sententia coram Auditur; tum praecipites sub Tartara aguntur.'' 0 tu, qui hospitium lugentum intrare laboras, (His, ubi me vidit, verbis est Gnossius usus. Grande ministerium abrumpens) cave, et aspice, quail Fretus ope huc venias, aditus nec te ampla profundi Ostia decipiant. — Dux contra talibus infik Quid tandem inclamas? Fatali desine, Minos, Velle istum prohibere via; namque illa potestas Vult ita, cui facere est quod vult, et mitte rogare Ulteriora. Modo auditu miserabile carmen Incipit , inque locum modo veni , ubi plurimus aures Percellit plangor. Stant omni a lumine mutae. Quas sumus ingressi, valles mugitibus ictae, Ceu mare turbatum, simul in contraria versi Bacchantur venti. Qui miscet Tartara, turbo Tempore nunquam ullo consistit agitque rapina Correptas animas, torquetque icitque molestus. Ct vjmtum ante oras altae immanisque ruinae est. Hic stridor, flelusque simul tristisque querela; Hic exsecrari terrae coeliquc potentem. Tum didici, hic cruciari animas, quas dira cupido Imperio turpi rationem subdere suasit. Ac veluti propriae brumali tempore pennae in gyrum lato glomeratos agmine sturnos, Sic animas pravas agitatae spiritus aurae Hac illae abigit, volvens sursum atque deorsum: Nunquam solatur lassas spes ulla quietis, Nedum poenarum minus acri angore prementum. Utque grues dare signa solent, et lugubre carmen Edere voce sua, dum tranant aethera longos Signantes tractus: tum sic accedere vidi Clamores tristes imo de corde trahentes, Viribus abreptas dicti mihi turbinis umbras. Quare ego tum dixi: Quaenam gens ista, magister. Quam tanto exagitat caligans aura labore? Quae prior ante alios , quos tu dignoscere gestis, Evolat, haec multas gentes atque usa loquelis Multis regna habuit. Tam praeceps ista nefandam in Venerem ruit, ut, quidquid lubel , omne licere Jusscrit, id sperans, inquit, sibi demere lege Hac posse opprobrium: quo est tacta, Semiramis illi Nomen inest, et successisse Nino, atque fuisse Dicitur huic conjux, terram dominalaque in illam. Quae nunc Odrysio servit subjecta tyranno! Haec est, quae egit amans sua per praecordia ferrum. L'nde est prima fides cineri violata Sichaei. Dein Cleopatra venit, meretrix regina Canopi, Vidi Helenam, per quam tot tristia tempora coelum Verterat, et magnum prospexi incedere Achillem, Cui tandem persuasit amor decernere dextra. Conspexi Paridkm et Tristanum; millia plura Umbrarum ostendit, digitoque et nomine multas Signavit, quas dirus amor demerserat Orco. Ut veterum audivi malruinque virumque loquentem Nomina doctorem, pietas me vicit et omnis Me quasi destituit sensus. — Tandem ora resolvens Sic coepi: 0 vates, ferret me grata cupido Compellare illos, mihi qui duo passibus aequis Ire una, atque leves adeo ad ventum esse videntur. Isque mihi: Cum aderunt propius, spectabis, et ipso Temporis in puncto per amorem, qui movet illos, Orabis. Venient ad nos, simul impetus aurae Flectet eos. Movi vocem : 0 mala dura ferentes. Adventate, animae, et nisi vis adversa negabit, Ne pigeat missas audire ac reddere voces. Ut, desiderio si quando vocante, columbae Aera Gndentes dulci illabuntur apertis lmmotisque alis nido:sic sponte ruebant Ad nos illae animae, digressae ex agmine Elisae, Aera per dirum suffusum horrore maligno; Flexanima usque adeo valuit vox cum prece blanda. 0 animans comis, dicunt, et mente benigna, Afcra per fuscum qui nos visurus adisti, Purpureo vestrum qui sanguine tinximus orbem; Si rex, imperio dominatus in omnia, amice Annueret nobis, hunc pro te poscere pacem Nobis cura foret; quoniam miseraris amaram Amborum sortem. Si quid te audire juvabit, Si qua loqui fert mens, edissere; dum aura silescit. Ut facit, haud te audire et respondere pigebit. Quae me progenuit tellus, maris insidet orae. Quo cupiens fluvios componere pace sequaces, Eridanus se immittit. Amor tenero ilicet haerens Cordi, hunc sat pulchrae devinxit imagine formae. Quae mihi sublata est, et rae modus ipse nocendi Nunc quoque laedit. Amor, qui nulli parcit amato Igne carere, animum tanta dulcedine cepit. Isti quod placeam, haec ut adhuc non linquat amantem, Ipse ut cernis. Amor nos funus duxit ad unum; At Caina manet, qui lumen ademit utrique. Haec animae. Utque illas audivi dicere laesas, Demisi vultum, et tenui tam lumina terrae Fixa diu, dum inquit vates: Quid mente revolvis? Huic ego, ubi potui, contra: Heu! quot dulcia sensa, Quot desiderii lluctus duxere dolorum In lanium has barathrum! Tandem conversus ad ipsas Os solvi, coepique: Tui, Francisca, dolores Me tristem atque pium laciunt, et fundere largos Compellunt lletus. Sed dic: Quo tempore dulcis Expressit tacito suspiria pectore cura, Tunc amor unde dedit, et quomodo noscere vota Cordis in ambiguo trepidantis? At illa: Doloris Vis nulla est major, quam, mole premente malorum, Commemorare dies olim feliciter actos, Idque tuus doctor non ignorare videtur. At si tanta tuo primam cognoscere amoris Radicem nostri sedit sub corde cupido, ld more efficiam flentis,- pariterque loquentia. Forte legebamus, curantes solvere mentem, Ut La.ncellotum violentia vinxit amoris: Soli securique metus stabamus. Utrumque Ille liber lectus persaepe attollere adegit Lumina in alterius vultum,- mutatque colorem; At subito punctum nos vicit temporis unum. Nam simul optati ridentia legimus oris Labra virum tantum labro pressisse tenaci Oscula figentem, hic, quem a me nemo abstrahet unquam, Oscula corripuit, nostroque pependit ab ore Usque tremens. Fuit ille liber Galeotus, et ipse Scriptor. Post illam ulterius non legimus horam. Altera tum dabat has voces umbra, altera flebat. Mi pietas motu concussit pectora tanto, Ut, quasi jam morerer, virtus vitalis abiret. Et cecidi, ut corpus vitae procumbit inane. Dantis Allagherii Divina Comoedia hexametris latinis reddita ab abbate Dalla Piazza Vicentino (curavit Johannes Teresi) scripsit Abbate Dalla Piazza Vicentino |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
