|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
POESIS Mors Smail-agae Cengic (Smrt Smail-age Cengica) Anno praeterito in Croatia non sine causa Ioannis Mažuranic (1814-1890) ducentesimum ortus anniversarium celebratus est. Iuris peritus, bene meritus homo politicus (banus Croatiae 1873-1880), litteris fundatus polyglotta, omnibus notissimus est ut auctor carminis epici Smrt Smail-age Cengica (Mors Smail-agae Cengica), operis sui praestantissimi, in quo per saecula durantes luctationes Slavorum meridionalium contra aggressores Turcos versibus octonariis et denariis describit. Sequuntur fragmenta e tertia operis parte, cuius titulus est Ceta (Cohors), in quibus adventus senis sacerdotis inter milites et contio eius ad cohortem describitur. Cohors (Ceta) Cum diversus en repente pastor, Qui mansuetus it ad gregem suum. Non ornatus argento nec auro, Sed virtute et tunica nigra. Non cum eo comites nitentes, Nec laternae, cerei fulgentes, Nec superbus campanarum sonus, Sed ut comes sol est occasurus Et de monte arietis signum. Templum ei caelum est perpulchrum, Et altare montes atque vallis, Tus est odor ad caelum ascendens Et et flore ture dulciore Sanguineque pro cruce profuso. Ad cohortem propius accedens Dignus servus eius dignioris, Deum vocans eam salutavit Fortibusque viris congregatis Graditur ad lapidem algentem, Lapis algens, tamen cor est ardens. Senex bonus eis loquebatur: „O vos mei, fortes defensores, Hoc est solum ubi estis nati, Quod saxosum, aureum pro vobis. Hic et avi vestri omnes nati, Hic sunt patres vestri omnes nati, Hic vos ipsi estis omnes nati: Illo vobis pulchrius est nihil. „Avi vestri sanguinem fundebant, Patres vestri sanguinem fundebant, Vos et ipsi sanguinem fundetis: Illo vobis carius est nihil. Est in rupe nidus aquilinus, Non in plano libertatis sinus…“ (……………) „Ah si gentes ceterae viderent, Sed ex valle quomodo videre, Crucem hanc, quae semper stat invicta, Super Lovcen ad caelum micantem; Et si scirent monstrum illud Turcum, Nitens eam cupide vorare, Frustra dentes frangere mordentes, Non compressis manibus sederent, Dum pro cruce vos perfertis plagas, Nec vos umquam barbaros vocarent, Vos cadentes, illi dormientes! „Vos et mori pro cruce parati, Nam pro illa mori nunc venistis, Irae Dei fortes vos ultores. Sed qui Deo fidus vult servire, Puro corde illi est serviendum, Pura mente faciendum illi, Qui facturus deus quod censurus. „Si quis vestrum fratrem suum laesit, Vel infirmo vitam inimico Caram dempsit, sic se oneravit, Vel ostium clausit viatori, Vel, quam dedit, fidem violavit, Vel detraxit escam esurienti, Vel neglexit vulnus vulnerato, Haec peccata gravia sunt, cari, Venia non duris potest dari. „Paenitete, dum sunt vobis dies, Dum est tempus, cari, paenitete; Paenitete, dum anima non est Ad tenentem caelos advocata; Paenitete, nam terrestris domus Cursus cito fugit, paenitete; Paenitete, quia prima luce Erit multus quo pro semper itur. Paenitete…“ Sed tunc seni Constitit et vox in ore, Et in cana barba stilla Ut minuta margarita Sic in sole tunc effulsit. Forsitan et ei aetas Florens aliquid exprobrat, Et dum vulnus gregi sanat, Ipsi suum est in mente: Bonus pastor, aliis quod fatur, Ipse suis factis comitatur. Stat permota multitudo Leni verbo senis lenis; Agni sunt, ut ita dicam, Secus ut leones ei; Mirae res, quas facit verbum Dei. (……………) Senex tunc en oculos levavit, Illos lenes candidasque manus, Et cohortem solvit peccatorum. Et donare Deo illam coepit: Cuique tum dat particulam panis: Hic caelestis cibus est arcanus, Cuique tum dat stillulamque vini: Hic caelestis potus est arcanus. Rem hanc miram caldus sol aspectat: Ab infirmo infirmi firmantur, Vi ut Deo illi congruantur. Cum a sene illi sunt refecti, Omnes inter se exosculantur. Stat en cohors Deo magno plena, Non ut culter cruentatus, Quo mortale vulnus datur, Sed ut stilus auri, sanctus, Quo a caelo prole pro futura Patrum acta fortia notantur. Sol post montem caldus nunc iam cadit: Senex abit, cohors pergens vadit. scripsit Aurelius Vidulić |
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
